home > woord en beeld >

Panoven Jorissen in Loksbergen

De pannenfabriek Jorissen in Loksbergen (Halen) is in de streek erg bekend. Tot in de jaren '50 van vorige eeuw was het bedrijf actief. Een gedeelte van het geklasseerde bedrijfsgebouw (sinds 1995) met o.a. de ovens werd gerestaureerd (er is o.m. een kinderopvang ondergebracht).
Het gedeelte met de oude machines (vormpers, strengenpers...) ligt jammer genoeg weg te kwijnen. Er zou sprake zijn van een verdere restauratie.

De ovens dateren blijkbaar uit 1877. In het begin van de 19de eeuw werden er al Vlaamse (Schulense!) pannen en platte pannen gebakken. Voor zover bekend was het de enige permanente pannenfabriek in West-Limbrug en ging hij de concurrentie aan met de bekende Vlaamse pan uit de veldovens van Schulen en omgeving.

In 1888 wordt bij het provinciebestuur van Limburg een brevet d'invention neergelegd door François Jorissen, "fabricant de tuiles, domicilié à Loxbergen", voor "un système de tuiles à double attache". Reeds eerder in 1885 werd een brevet d'invention voorgelegd door verre buurman Thiery Eugène, "industriel, domicilié à Haelen-en-Hesbaye pour la confection d'une tuile en beton comprimé".

In 1920 werd de fabriek gemechaniseerd en werd een stoommachine geïnstalleerd. In 1939 werd het machinehuis volledig vernieuwd: de fabriek draaide van dan af op twee elektromotoren. Er werkten vijf werklieden. De productie stopte in 1954. Op dat ogenblik produceerde de fabriek hoofdzakelijk riolerings- en afvoerbuizen.





In het Loksbergse streekmuseum 'De Reinvoart', dat vlakbij ligt, worden enkele interessante stukken tentoongesteld die afkomstig zijn van de oude pannenbakkerij, o.m. enkele vormen en mallen, pannen, foto's...





Meer foto's:

Meer info en bronnen:
- Diverse kranteknipsels en documenten - Streekmuseum De Reinvoart, Hagelandstraat 1, 3545 Halen, 013 44 23 33.
- De panoven in de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed