home > woord en beeld >

Panoven Coeckelberghs in Loksbergen

In Loksbergen en omgeving lagen nog andere steen- en pannenovens dan de pannenfabriek Jorissen.

Loksbergen is reeds eeuwen bekend om zijn kleiproducten: volgens bepaalde bronnen bouwden monikken al omstreeks 1430 de nu nog bestaande Kluis van Reinrode met stenen die ter plaatse werden gebakken.
Na een brand in de stad Diest in 1680 werden vele daken in de stad Diest bekleed met 'tichels' uit Loksbergen, platte dakpannen die in feite afgeleid waren van vloertegels.

Ook de Diestse forten, gebouwd tussen 1840 en 1849, moesten volgens het lastenboek gebouwd worden met brikken en pannen van Steenbakkerij Coeckelberghs 'op de IJzerewinning' en van steenbakkerij Schraenen te Rijnrode.

Interessant is de vermelding 'op de Ijzerewinning'. Deze boerderij was erg belangrijk tijdens de zogenaamde 'Slag der zilveren helmen' in de begindagen van Wereldoorlog 1. De Slag der Zilveren Helmen vond plaats op 12 augustus 1914. Het was het laatste groot gevecht op ruiterijdivisieniveau en de enige Belgische overwinning zonder hulp van geallieerden tijdens Wereldoorlog 1. De IJzerwinning was het centrale punt van de Belgische verdediging tijdens deze slag!

Op onderstaande kaarten zien we de ligging van deze 'Tuilerie et Briqueterie'. Op de eerste kaart, de stafkaart van 1884, ligt de oven in het midden (linksonder het centrum van Loksbergen ziet men overigens ook de panoven Jorissen). Op de tweede kaart, de Buurtwegenatlas (+/-1845) ziet men op dezelfde lokatie links twee gebouwtjes (een oven en een werkplaats?), rechts een droogloods en rechts daarvan de Ijzerwinning.

Meer info en bronnen:
- Beschrijving Panoven Jorissen Loksbergen van Onroerend Erfgoed
- Website museum Slag de Zilveren Helmen Halen
- De Slag de Zilveren Helmen Halen op Wikipedia