Steenbakkerij Schouterdenfiche SB00011  


Steenbakkerij Schouterden


Type
Steenbakkerij


Ligging
Toponiem: -
Adres: Wienerberger Maaseik, Venlosesteenweg 70, 3680 Maaseik
Kadasterperceel: Afd. 1, Sectie A, nrs. 1213/E, 1213/F, 1214/E2, 1214/W2, 1270/A, 1271/P, 1271/Z, 1271/F2, 1271/G2, 1272/02/A3
Coördinaten: 51,1023; 5,79654


Periode
1911-nu


Eigenaar
Wienerberger België


Toestand
De steenbakkerij Schouterden is nog steeds actief en de 100 jaar oude ringoven wordt nog altijd gebruikt. De oven is vastgesteld als bouwkundig erfgoed 'Steenbakkerij Terca Schouterden' (01/02/2018) in de Inventaris Onroerend Erfgoed.


Beschrijving/informatie/geschiedenis

Theopiel Schouterden, veearts, richt in 1908 een veldoven op in Het Hamont (sectie B1272). In 1911 bouwt hij een ringoven. Het bedrijf mechaniseert met een stoommachine (1914) en een kleipers (1915).

Theophile Marie Leopold Schouterden was gehuwd met Maria Theresia Augusta De Bruin. Hun zoon Camille Justin Auguste Schouterden (Maaseik, 1904-1978) zette het bedrijf verder. Hij was gehuwd met Lea Maria Alexis Denys.

De oorspronkelijke schoorsteen bij de ringoven was 30 meter hoog en werd in 1923 gebouwd door de Nederlandse aannemer Peter Johannes Geelen (Neer (Nl), 1895–1964). Een aantal jaren geleden werd de gemetste schouw vervangen door een metalen exemplaar.

In de loop van de jaren werd Steenbakkerij Schouterden (tot 1979 pvba Steenfabriek Schouterden, vanaf dan NV Steenfabriek Schouterden) eerst overgenomen door de Nederlandse groep Teeuwen als NV Teeuwen (1993), die in 1999 weer van naam verandert naar Terca Schouterden NV. Bij de NV Terca Bricks behoort op een bepaald moment ook de steenbakkerij van Tessenderlo. In 2001 neemt Terca Schouterden nog de steenbakkerij Ostyn uit Meulebeke over. Later (in juni 2005) werd Terca Schouterden op zijn beurt overgenomen door Wienerberger België (NV Wienerberger).

Wienerberger België maakt deel uit van de internationale Wienerberger groep. Het bedrijf werd opgericht in Wenen in het jaar 1819. Intussen is de groep uitgegroeid tot één van de grootste baksteenproducenten ter wereld met ook een sterke positie in de productie van kleidakpannen. De Wienerberger groep is actief aanwezig in 30 landen en stelt in 203 fabrieken circa 14000 werknemers te werk.

In 2005-2006 deed Wienerberger een herstructurering van de afdeling Schouterden in Maaseik. De herstructurering in Maaseik werd blijkbaar ingegeven door milieu-technische redenen; de veldbrandoventechnologie liet bljkbaar niet meer toe de Vlaamse emissienormen te halen. De ringovenproductie in Maaseik bleef wel actief en op de site werd in 2006 verder geïnvesteerd. De herstructurering in Maaseik trof op dat ogenblik 18 mensen. Momenteel worden er nog steeds zgn. handvorm gevelstenen geproduceerd.

Tot dan toe werden op het bedrijf in een grote loods met afzuiging (en rookgaszuivering) nog steeds veldovenstenen (veldbrandstenen) gebakken, telkens in drie gestapelde veldovens. Deze activiteit was volgens het bedrijf niet langer houdbaar omwille van de steeds strengere milieunormen. Momenteel heeft de steenbakkerij een vergunning tot 2031 voor de oude ringoven (500 m²) en 2 zgn. smoorovens (180 m²). De jaarlijks capaciteit bedraagt 25000 ton.

Men gebruikt grotendeels lokale klei maar de steenbakkerij beschikt niet (meer) over een eigen kleigroeve. Het is niet duidelijk vanwaar de gebruikte 'maasklei' wordt aangevoerd.

Recent werd een nieuw assortiment gevelstenen, Linaqua, gelanceerd dat exclusief in de oude ringoven wordt geproduceerd. Daarnaast produceert men in Maaseik ringovenstenen op basis van roodbakkende Maasklei en witte Westerwaldklei (D), veldbrandstenen (tegenwoordig ook gebakken in de ringoven) op basis van Maasklei en Westerwaldklei (D) en strengpersstenen gebakken in de ringoven.


Meer foto's


Bronnen
- Stambomen op Geneanet
- Delcampe
- Documentatiecentrum Maaseik, oude foto's
- Steenbakkerij Schouterden in de Inventaris Onroerend Erfgoed
- Agentschap Onroerend Erfgoed: Steenbakkerij Terca Schouterden, https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/73455 (12 februari 2019)
- Wienerberger België
- Artikel, Veldovens vandaag, W.M.J. Pastoors, Hogeschool Eindhoven, KGK, 1996, nr. 12
- Peter Johannes Geelen, Bouwer van Fabrieksschoorstenen pur S(j)ang, Pierre Geelen, 2014
- Vlaamse overheid, Departement Omgeving: informatie over Wienerberger Maaseik