Toestand
Gesloopt/verdwenen.
Beschrijving/informatie/geschiedenis
Dit was de laatste panoven van de familie Vos. Hij werd waarschijnlijk gebouwd voor 1870. Pieter Jan Vos stierf in 1869. We vermoeden dat de oven dan al in gebruik was. Tien jaar later, in 1879, wordt de pannenbakkerij van Pieter Jan Vos openbaar verkocht door notarissen Leyssens van Lummen en Vinckenbosch van Hasselt. Zijn oudste zoon, Jozef, die het pannenbedrijf verder uitbaatte was bij het overlijden van zijn vader 35 jaar oud. Zijn moeder, Dymphna Vranken, overleed in 1884. Allicht werden de goederen verkocht om de verdeling van de erfenis mogelijk te maken.
Na de openbare verkoop werd Jozef Vos allicht enige eigenaar. De registers die van hem bewaard bleven en waarin hij al zijn activiteiten noteerde beginnen ook in het jaar 1879. Op dat moment was de pannenbakkerij van de familie Vos waarschijnlijk het meest uitgebreid. De beschrijving in de verkoopsaankondiging komt min of meer overeen met de aanduiding op de Belgische stafkaart van 1884 (1903), vijf jaar later. In de aankondiging van de openbare verkoop staat bijvoorbeeld uitdrukkelijk vermeld dat er een aparte spoorlijn loopt van het station naar het bedrijf: "eene oude vermaarde pannenbakkerij met oven, hebbende eene verbindingslinie tot in de statie te Schuelen". Dat is ook te zien op deze kaart. Er is een woonhuis, volgens de aankondiging met twee verdiepingen en stallingen. Op de kaart van 1884 (1903) zijn er duidelijk twee pannenloodsen en de oven of een afdak zichtbaar.
Het woonhuis is allicht ook al zichtbaar op de militaire stafkaart van 1873.
Op een plan afkomstig uit het archief van de NMBS (vermoedelijk rond 1900) is de pannenfabriek ook zichtbaar. Het zijspoor loopt tot aan de eerste twee gebouwen, allicht een opslagplaats en de woning. Meer naar rechts ligt duidelijk de oven (steunberen aan de zijkanten!) en een groot u-vormig gebouw, mogelijk twee aan elkaar gebouwde droogloodsen.
Dit was de laatste panoven van Jozef Vos. Hij verkocht zijn laatste pannen volgens zijn eigen notities in 1906, Jozef overleed in het begin van de eerste wereldoorlog op 6 december 1914. Voor zover we weten werden de pannen in deze panoven tot op het eind met de hand gemaakt en werd in Schulen de stap naar mechanisatie nooit gezet.
De familie Vos was een van de belangrijkste pannebakkersfamilies in Schulen. Ze waren zeker drie generaties actief, tot vlak voor de eerste wereldoorlog. Lees er alles over op onze website over de Schulense Pannen en Pannenbakkers!
|
Meer foto's
Bronnen
- De pannebakkerijen in Limburg, 1941-1844', W. Driesen, Volkskunde, nr. 3 (1981), p. 215-239.
|
