Ligging
Toponiem: Hasselt
Adres: Badderijstraat-Martelarenlaan, Hasselt
Kadasterperceel: 1H98A
Coördinaten: 50,9338, 5,3392
|
Toestand
Gesloopt/verdwenen
Beschrijving/informatie/geschiedenis
De Keramiekfabriek van Hasselt, "Céramiques Décoratives de Hasselt", werd in 1895 opgericht. Het bedrijf start in de gebouwen van de voormalige fabriek "Porcelaines du Limbourg" (1890-1893) gelegen aan de "Place d’Armes", aan de Hasseltse kleine ring op de plaats waar nu de Bibliotheek Hasselt Limburg gevestigd is. Het bedrijf had een winkel (vertegenwoordiging) in Brussel die erg belangrijk was voor de verkoop van de producten.
Enkele Hasseltse bankiers en jeneverbaronnen besloten enkele jaren na het faillisement van "Porcelaines du Limbourg" samen met de Brusselse keramist Baudoux een nieuwe keramiekfabriek op te starten. De knowhow en de inbreng van de machines en mallen van Baudoux waren erg belangrijk voor het succes van de fabriek. Daarenboven kon zij profiteren van de opkomst van de art-nouveaustijl in België (1895-1915) waardoor er een grote vraag ontstond naar sier- en bouwkeramiek.
De fabriek stelde zichzelf voor op verschillende wereldtentoonstellingen (1897 Brussel, 1905 Luik en 1906 Milaan) waar ze telkens in de prijzen viel en waardoor ook in het buitenland succes werd geboekt. Na Baudoux kwam architect en ingenieur Alphonse Gatz (1870-1917) aan het hoofd van het bedrijf (van 1900 tot 1915). Door de ontwikkelling van van modulaire keramische bouwelementen legde hij de grondslag voor een tweede leven van de fabriek. In vele openbare gebouwen, scholen, kazernes maar ook in de mijnen en de Luikse staalindustrie werden de sanitaire installaties in Hasselts keramiek opgebouwd. Zo ontwierp hij in 1902 op maat sanitaire keramiek voor o.m. de mijngebouwen van Winterslag en het Kamp van Beverlo in Leopoldsburg. Voor de anekdote: Alphonse Gatz is de overgrootvader van politicus en minister Sven Gatz.
Op het vlak van sierkeramiek behoorde de Hasseltse fabriek tot de top in België en zelfs in Europa. Weinige fabrieken produceerden immers sierstukken in zuivere art-nouveaustijl zoals dat in Hasselt werd gedaan. Daarenboven leverde zij producten af van zeer hoge kwaliteit en afwerking. Heel kenmerkend is de gebruikte 'druipglazuur'. Ook de bouwkeramiek en meer bepaald de siertegels en op maat gemaakte tegeltableaus behoren tot de mooiste die er te vinden zijn. Getuige daarvan zijn de vele tableaus die nog in de gevels van de kust tot in de Ardennen terug te vinden zijn.
Een groot deel van de productie was ook aan de jeneverindustrie gebonden. Enkele vooraanstaande Hasseltse jeneverstokers waren immers belangrijke aandeelhouders van het bedrijf.
Industriële activiteit binnen de stadskern werd in de jaren 1950 als een (milieu)probleem ervaren en in 1954 gingen de deuren definitief dicht. Een jaar later vond Philips nv hier een tijdelijk onderkomen.
Het duurde nog tot 1972 voor het gebouw volledig afgebroken werd om plaats te maken voor de provinciale bibliotheek. Hierbij gingen het archief, alaam en vele mallen en afgewerkte stukken definitief verloren. We vonden tot nu toe weinig of geen informatie over de gebruikte grondstoffen, ovens en machines.
|
